België toonaangevend

© Roberto Pozzo
© Roberto Pozzo

In de 19e en 20e eeuw was België lang een toonaangevend productiecentrum van keramiektegels. Met zijn enorme productiecapaciteit  was de Hemiksemse fabriek Gilliot & Cie ooit zelfs de grootste tegelfabriek van continentaal West-Europa. Er liggen en hangen Belgische vloer- en wandtegels in Latijns-Amerika, Cuba, Aruba, China en Singapore. Toch bleven Belgische tegels lang afwezig in openbare collecties.


Geen sant in eigen land

Tot de jaren 1990 was er weinig belangstelling voor de geschiedenis van de Belgische tegel. Vonden wij onze tegels te gewoon? Terwijl er in Duitsland honderden tegelverzamelaars waren, ging het in België om slechts enkele mensen. Tegelexpert Mario Baeck: ‘Maar de belangstelling groeit. De Gilliotdag in Hemiksem wordt elk jaar drukker bezocht. We hebben tegeltentoonstellingen opgezet in Gent, Hasselt en Andenne. In het MIAT kregen we in 2012-2013 liefst 18.000 bezoekers, een enorm succes. Ik heb in Hemiksem al Amerikanen rondgeleid, Duitsers, Nederlanders. Belgen mogen best wat trotser zijn op hun eigen erfgoed.’

© Roberto Pozzo
© Mario Baeck

© Roberto Pozzo

De Belgische tegelfabrieken

In de 20e eeuw hadden Belgische tegelbedrijven naam en faam tot ver in het buitenland. Bedrijven als Boch Frères, Gilliot &Cie en het Maison Helman waren toonaangevend. Het grote succes van de Belgische vloer- en wandtegel is natuurlijk te danken aan de prachtige realisaties in art nouveau, van ingenieuze geometrische patronen en sierlijke bloemen tot verfijnde, kleurrijke tegeltableaus. Ze werden op maat gemaakt en ontworpen door decorateliers of vooraanstaande kunstenaars en sierden gevels, interieurs en winkels.


Collectie focust op wandtegels

In de collectie Pozzo zitten ook tegels van de Faïencerie de Nimy, van de Usines Escoyez uit Tertre en Hautrage en uit bedrijven in Brussel, Hasselt, Kortrijk. Overal in ons land heeft de tegelindustrie gebloeid.

Een overzicht met het accent op wandtegels omdat de collectie Pozzo ook daarop focust:

© Roberto Pozzo
  • Boch Frères Kéramis, La Louvière
  • Faïencerie de Nimy, Nimy
  • Usines Escoyez, Tertre en Hautrage
  • Céramique Poulet, Forges
  • Majolique artistique J. Parentani, Brussel
  • Henri Baudoux & Cie, Brussel
  • S.A. Manufacture de Céramiques Décoratives – Majoliques de Hasselt
  • S.A. La Majolique, Brussel en Emptinne
  • Vermeren-Coché, Elsene
  • Manufactures Céramiques d’Hemiksem Gilliot & Cie, Hemiksem
  • Kortrijksche Kunstpotterij – Céramiques de Courtrai, Kortrijk
  • Société Générale de Produits Réfractaires et Céramiques de Morialmé, Oret/Morialmé
  • Maison Helman, Sint-Agatha-Berchem (Brussel)
  • Maison Guillaume Janssens-Roefs, Sint-Agatha-Berchem (Brussel)
  • Ceramiekprodukten de Dijle, Wijgmaal
  • Pavillons, Florennes & Cérabel, Baudour
  • Guérin, Bouffioulx
  • Faïenceries de Bouffioulx, Bouffioulx
  • La Céramique de Hérent, Herent
  • Compagnie Générale des Produits Céramiques, Saint-Ghislain

Voor meer info over Belgische tegelfabrieken:
​Mario Baeck, ‘Gevloerd en betegeld’, 2012.

© Roberto Pozzo

Delen